در روزگاران باستان بین النهرین در توسعه لعاب سفال سازی سرآمد دیگر کشورها بوده است با در نظر گرفتن اینکه ترکیبات لعاب و شیشه یکی است عجیب نیست که صنعت شیشه سازی در بابل، سومر و آشور پیشرفت کرده است. باستانشناسان ثابت کرده اند که شیشه واقعی در هزاره سوم پیش از مسیح در سومر وجود داشته است. از خوزستان، یعنی ناحیه عیلام، مدارکی از شیشه سازی در دست است که نشان میدهد این صنعت در سده سیزدهم پیش از مسیح در آنجا وجود داشته است. گیریشمن بطری های شیشه ای زیادی را از حفاری معبد چغازنبیل بدست آورده است.
چنین به نظر می رسد که شیشه سازان، مانند دیگر پیشه وران سبک شیشه سازی خود را تا دوره اولیه اسلام حفظ کردند. اشیاء شیشه ای زیادی مربوط به این زمان در ساوه و ری پیدا شده است. ظرفهای شیشه ای معمولی که ظاهرا با دمیدن درست میشده و روشن و بی نقش و نگار بوده است. شیشههای با ارزش تر را نخست دمیده و به شکل قالب ساده در آورده و سپس با نیهای بلند و راست قالب میگرفتهاند و اغلب در حالی که شیشه مذاب و نرم روی نی بود شیشه ساز آن را به سرعت چرخانده و بدین ترتیب خطوط مارپیچ بر روی آن درست میکرد.
در کل شیشهگری هنر شکل دادن به شیشه است. هنرمند در این هنر، ابتدا ماده شیشه را حرارت میدهد تا نرم و نیمه مایع شود. سپس به وسیله دست ها یا ابزار مخصوص یا دمیدن، اشکال زیبایی را با آن پدید میآورد.
از ابزار و مواد مورد استفاده در هنر شیشه گری میتوان به ماده اصلی ساخت شیشه، سنگ سیلیس، اشاره کرد. همچنین برای رنگی کردن بار شیشه نیز از اکسیدهای فلزی نظیر اکسید کبالت، مس، آهن، منگنز، گوگرد و… استفاده میکنند. هنر شیشه گری دارای انواع روشهای ساخت (فوتی و قالبی) و تزئینات مکمل (نقاشی و تراش) است. نقاشی روی شیشه نیز با ابزار لازم بر روی شی اجرا میشود و بسته به نوع نقش و رنگهای به کار رفته یک یا چند مرحله پخت در کوره با حرارت مناسب صورت میگیرد. رنگهای مورد استفاده به صورت پودر و قابل ترکیب با حلال خاص و رنگهای محلول از اکسید فلزات تهیه شدهاست.
تراش روی شیشه نیز به وسیله سنگهای مخصوص و ابزار فرز انجام میشود که در مورد اول خطوط ایجاد شده عمیق تر بوده و روی ظروف کاربرد بیشتری دارد. این سنگ با قابلیت های تراش و مات کردن در تزئین کاربرد دارد.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.