طبق برآوردهای مرکز آمار ایران در سه سال شیوع کرونا ۵۰۰ هزار نفر به تعداد شاغلان مرد افزوده شده و ۸۳۰ هزار نفر، معادل با ۲۰ درصد، از جمعیت شاغلان زن کاسته شده است. در سطح جهانی زنان ۱.۴ برابر بیشتر از مردان بیکار شدند و ۳ برابر بیشتر از مردان کار مراقبتی بدون دستمزد انجام دادند.
مطمئنا مقابله با این روند نیاز به اتخاذ سیاست‌های اقتصادی درست در سطح کلان دارد که از دسترس ما خارج است. اما به عنوان یک فرد، می‌توانیم سهم خودمان را در این زمینه ایفا کنیم.
به طور کلی:
* از اشتغال زنان خانواده دفاع کنیم و در صورت امکان برای حل مشکلات این مسیر کمک‌شان کنیم.
* کار خانگی و مراقبتی را تنها وظیفه زنان ندانیم و در انجام کارها مشارکت کرده و بقیه را هم به این کار واداریم. (اجتماعی کردن کار خانگی، مکانیزه کردن کار خانگی از طریق خرید دستگاه‌ها و ابزارها و… هم از جمله راه‌ها هستند.)
در بخش اقتصاد رسمی:
* بدانیم خشونت در محیط کار می‌تواند اقتصادی (مثل عدم پرداخت عادلانه)، روانی (مثل دست کم گرفتن)، فیزیکی و جنسی باشد. تمام انواع خشونت می‌توانند زنان را از محیط کار بیرون برانند. سعی کنیم در مقابل تمام انواع این خشونت‌ها بایستیم و قوانین و رویه‌هایی در محیط کار برای مقابله با آنها داشته باشیم.
* در محیط کارمان، در هر سطحی که هستیم و در حد توان خود از عدالت کاری حمایت کنیم. استخدام، ارتقاء، دستمزد و… همگی باید مبتنی بر کار و توانایی باشند. فرآیند استخدام و انتخاب‌های مشابه تا جای ممکن به شیوه ناشناس برگزار شود تا کلیشه‌های جنسیتی روی نظرات اثر نگذارد.
* سعی کنیم نسبت به کلیشه‌های جنسیتی حساس بوده و در این باره به بقیه هم آگاهی بدهیم.
* فضای محیط کاری را امن کنیم. از شوخی‌های جنسیت زده و رفتارهای خارج از عرف محیط کاری جلوگیری کنیم.
* از زنان در محیط کار انتظار نداشته باشیم که کارهای با برچسب زنانه را انجام بدهند. کارهای دفتری، پشتیبانی، پذیرایی و… باید بین همه اعضای گروه تقسیم شوند.
* شاخص‌هایی مشخص، قابل فهم و قابل اندازه‌گیری برای بررسی عملکرد افراد در محل کار بخواهیم تا کلیشه‌های جنسیتی روی ارزیابی اثر کمتری داشته باشند.
* ساعات کاری منعطف و امکان دورکاری می‌تواند برای کارکنان زن بسیار مفید باشد.
* کارها را زنانه و مردانه نکنیم و از کار کردن زنان و مردان در مشاغل مختلف حمایت کنیم. فرصت‌های شغلی برابر در همه مشاغل در اختیار همه باشند. متمرکز نبودن زنان در مشاغل خاص نقش پررنگی در شکل گرفتن پرداخت برابر، امنیت در محیط کار و… دارد.
* قاطعیت، اعتماد بنفس و… را در زنان به شکل منفی سلطه‌جویی، زورگویی و… تعبیر نکنیم.
* به زنان اجازه صحبت کردن بدهیم و نگذاریم در جلسات ساکت مانده یا دیگران وسط حرف آنها بدوند.
در بخش اقتصاد غیررسمی:
* زنان بسیاری در مشاغل غیررسمی مشغول به کارند، این مشاغل را درون خانواده‌ها و در جامعه به رسمیت بشناسیم و به ویژه از آنها حمایت کنیم.
* کسب‌وکارهای کوچک زنان را در اولویت خرید و استفاده از خدمات قرار دهیم.
* گرچه ممکن است در وهله اول حضور کسانی مثل دستفروشان آزاردهنده به نظر برسد، اما مکان دیگری برای کار آنها وجود ندارد. همدلانه با این گروه برخورد کنیم.
* متاسفانه با وجود مشکلات حادتر در این بخش، به ویژه در مورد خشونت، تبعیض، و پرداخت عادلانه، ما به شکل فردی امکان‌های کمتری برای دخالت در این بخش داریم. اما می‌توانیم در صورت مشاهده و هر جا که در توان‌مان بود از امنیت این زنان دفاع کنیم (مثلا زنان دستفروش در خیابان). همین طور به این گروه فشار مضاعف برای کار با قیمت کمتر و کمتر وارد نکنیم و…
* از گروه‌ها و سازمان‌هایی که به این کسب‌وکارهای کوچک زنان با در نظر گرفتن اصولی مانند پرداخت عادلانه، ظرفیت‌سازی و… کمک می‌کنند حمایت کنیم. (ما در دستادست اصول ده گانه تجارت عادلانه را مد نظر داریم.)
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.