ترجمه سپیده شهبازی
در انتهای یکی از خیابان‌های شلوغ کیگالی در روآندا و به سمت کوچه‌ای انباشته از زباله، با دنبال کردن صدای چرخ خیاطی‌ها که با صدای خنده و آواز و مخالفت‌های گهگاهی در هم آمیخته، به ورودی شرکت خیاطی INEZA می‌رسید. آنجا، بعد از پشت سر گذاشتن در آهنی، با INEZA روبه‌رو می‌شوید که مثالی الهام‌بخش از توسعه اقتصادی از طریق تجارت عادلانه است.
با سیستم حمایت متقابل و تصمیم گیری جمعی، ۲۵ زن با HIV مثبت در این کار مشارکت می‌کنند تا هم نیازهای ابتدایی اقتصادی‌شان را برآورده کنند و هم احساس توانمندی فردی‌شان را ارتقا دهند. این چیزی است که این مکان را از یک محل کار فراتر می‌برد. عضویت آنها در INEZA به آنها کمک می‌کند تا بر چالش‌های فیزیکی، روانشناختی و فرهنگی که امروزه بسیاری از زنان رواندا با آنها مواجه‌اند غلبه کنند.
INEZA که در رواندا به معنی «کار خوب انجام بده» است، در سال ۲۰۰۶ به وسیله سازمان «برابری زنان در دسترسی به مراقبت و درمان[۱]» (WE-ACTx) آغاز به کار کرد. این سازمان بین‌المللی و غیردولتی که در رواندا مستقر است، در سال ۲۰۰۴ تاسیس شده و درمان‌های کاملی را برای زنان و کودکان مبتلا به ایدز در قالب مراقبت‌های اولیه، داروهای ضدویروسی، خدمات بهداشت روانی، و آموزش ارائه می‌دهد. از ابتدا، سازمان WE-ACTx با بیماران برای توسعه برنامه‌ها و ایجاد فرصت‌های دیگر کار می‌کرد تا دو مانع بزرگ در راه سلامت و تندرستی زنان رواندا را مورد توجه قرار دهد: فقر و کمبود تغذیه کافی.
در سال ۲۰۰۴ سازمان WE-ACTx با برنامه جهانی غذا در تهیه غذای مکمل برای بیمارانشان همکاری کرد، اما از سال ۲۰۰۵ کمک هزینه غذا به اتمام رسید و بیماران WE-ACTx خود را در حالی یافتند که راهی برای غذا دادن به خانواده‌هایشان وجود نداشت. بیست و پنج زن که INEZA را به وجود آوردند از فقیرترین و بیمارترین بیماران سازمان WE-ACTx بودند که بسیاری از آنها به دلیل تجاوز در سال ۱۹۹۴ در نسل کشی رواندا به ایدز مبتلا شده بودند. این زنان تصمیم به حمایت از خانواده‌هایشان گرفتند. یک تعاونی تشکیل دادند و شروع به خیاطی عروسک‌های پارچه‌ای سنتی کردند. اهمیت این پروژه برای سلامتی و تندرستی زنان به وسیله یکی از بنیان‌گذارانش، ماری، خلاصه شده است، او می‌گوید: «بیدار شدن بهتر است وقتی جایی را برای رفتن و کار کردن داشته باشی». با این حال، با تقاضای محدود، INEZA به زودی به این نتیجه رسید که آنها نیاز به ساخت تولیدات پیچیده‌تری دارند تا بتوانند از پس هزینه‌های زندگی برآیند. WE-ACTx با اهدا چرخ‌های خیاطی، تسهیلات کار و یک طراح/آموزش‌دهنده رواندایی به نیازهای آنان پاسخ داد. در طول ۲ سال بعد از آن، اعضای INEZA مهارت‌های خیاطی خود را ارتقا دادند و تولیدات خود را از عروسک به وسایل شخصی و وسایل خانه گسترش دادند اما بازار آنها محدود و رقابت از سوی گروه‌های خیاطی دیگر شدید بود و همچنان با توجه به قیمت بالای پارچه و ناکارآمدی در تولید، اعضای INEZA هنوز نمی‌توانستند خرج زندگی را دربیاورند.
سازمان Manos de Madres درطول تابستان ۲۰۰۷ در نتیجه کارآموزی مارگوت ماینستر[۲] یکی از بنیان‌گذاران در WE-ACTx با INEZA همکاری کرد. Manos de Madres یک سازمان غیرانتفاعی آمریکایی است که به دنبال ایجاد راه‌هایی برای برون‌رفت از فقر از طریق ابتکارات برای تولید درآمد به وسیله زنان است. Manos در ابتدا و در سال ۲۰۰۳، با پروژه‌هایی در هندوراس همکاری می‌کرد. او با گروه‌هایی از زنان در تعاونی‌های در حال ظهور یا موجود کار می‌کرد و برای آنها حمایت‌های تجاری، فنی و مالی فراهم می‌کرد و در عین حال در توسعه محصول و تولید به آنها کمک‌های خلاقانه می‌کرد. به علاوه، Manos de Madres به عنوان سنگ بنای تمرین تجارت عادلانه یک بازار بین‌المللی برای این تولیدات فراهم کرد که هزینه‌های زندگی را برای همه تولیدکنندگان تضمین می‌کرد و هزینه‌های نقدی را به وسیله پرداخت پیش‌پرداخت برای مواد اولیه کاهش می‌داد. Manos عضو فدراسیون تجارت عادلانه[۳] و آمریکای سبز[۴] است.
Manos de Madres با INEZA در طراحی و تولید خط تولید مورد نظر در اروپا و آمریکا همکاری کرد. در حالی که آنها همچنان در تولیداتشان از پارچه‌های پرطرح آفریقایی استفاده می‌کردند، نتایج فروش زیورآلات مدِ روزشان از تقاضای بالای مشتری‌های غربی برای این محصولات کاربردی حکایت داشت. Manos de Madres آموزش‌هایی را برای INEZA پایه‌گذاری کرد تا بهره‌وری تولید را ارتقا دهند و بیاموزند که چگونه کالاها را قیمت‌گذاری کنند تا هزینه زندگی‌شان تامین شود. خط تولید آنها در نمایشگاه بین‌المللی هدیه نیویورک در آگوست ۲۰۰۷ راه اندازی شد و با سفارشاتی که Manos de Madres از مغازه‌های فروش هدیه در موزه‌های معتبر، گالری‌ها و خرده‌فروشانی در آمریکا دریافت می‌کرد، به سرعت موفقیت کسب کرد.
این تابستان چهارمین سالگرد همکاری Manos de Madres با INEZA است. این مجموعه در حال حاضر یک تعاونی ثبت شده است که مدیریت دموکراتیک و توزیع بودجه را ضمانت می‌کند. زنان این مجموعه به عنوان خیاطان بسیار بااستعداد شناخته می‌شوند و تولیداتشان در مغازه‌های متعددی در رواندا، آمریکا و اروپا به فروش می‌رسد. آنها از زنانی که قدردان داشتن جایی بودند که هر روز صبح به آنجا بروند، تبدیل به زنانی موفق و سالم در کسب و کار شدند. این جملات ماری را بخوانید: «ما INEZA هستیم، یک تعاونی خیاطی که از ۲۵ زن تشکیل شده که با ایدز که نتیجه نسل‌کشی در رواندا بوده، زندگی می‌کنند. ما INEZA را خانواده امید می‌دانیم که در آن فرصت داشتن درآمد برای حمایت از خانواده‌هایمان و خودمان را پیدا کردیم. ما دیگر در ناامیدی زندگی نمی‌کنیم، ما INEZA هستیم و کارمان را خوب انجام می‌دهیم!»
علیرغم موفقیت INEZA، تلاش برای ایجاد درآمدی مستقل و ثابت برای زنان تعاونی، و رسیدن به وضعیت اقتصادی پایدار ادامه دارد. این تلاش‌ها برای حل مشکل بالا بودن قیمت مواد خام در رواندا، رقابت با گروه‌های رواندایی که برای تولیداتشان از طرف سازمان‌های غیردولتی یارانه دریافت می‌کنند، و همین طور رقابت با تولیدکنندگان دیگر کشورهای آفریقایی، مانند اوگاندا و غنا است که هزینه‌های مواد و تولید در آنها کمتر است.
در ۱۷ سال گذشته کشور رواندا یکی از سریع‌ترین رشدهای اقتصادی آفریقا را داشته و مرکزی برای صنعت حرفه‌ای شده است. تعاونی‌هایی مانند INEZA و سازمان‌های غیردولتی حامی‌شان با توجه به برنامه‌های توسعه سریع رواندا درباره آینده دچار تردیدند. اما دولت اعلام کرده برای حفظ انسجام تعاونی‌ها و حفظ نقش‌شان به عنوان سپری میان اقتصاد کشاورزی بزرگ و اقتصاد تکنولوژی‌های جدید که رواندا امیدوار است به آنها برسد متعهد است. تعاونی‌هایی مانند INEZA ممکن است در رشد کسب و کار در رواندا پیشرو و مدرن نباشند اما منبع درآمد حیاتی، توانمندی فردی و ارتقا سلامتند. زنان INEZA برنده مبارزه در برابر فقر و ایدز هستند و می‌دانند که باید آن کیفیت زندگی را که باعث توسعه می‌شود خود به وجود بیاورند. «ما در INEZA دیگر در ناامیدی زندگی نمی‌کنیم بلکه کارمان را خوب انجام می‌دهیم».
منبع:
Moinester، Susan. 2012. INEZA: A Family of Hope. https://fairworldproject.org/ineza-a-family-of-hope (دسترسی در ۲۰/۵/۱۳۹۷)
[۱] Women’s Equity in Access to Care and Treatment (WE-ACTx – www.we-actx.org)
[۲] Margot Moinester
[۳] Fair Trade Federation
[۴] Green America
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.